O roku ów! 2015 w komiksie oczami Artura Wabika

Na stronie Instytutu Książki pojawiło się wczoraj bardzo obszerne omówienie tegorocznego rynku komiksowego w Polsce, które zawiera też wzmianki o niektórych wydarzeniach w bibliotekach.

Gwoli zachęty: „[…] w 2015 r. do sprzedaży w Polsce trafiło 530 albumów komiksowych z rynku europejskiego i USA. To niemal o sto tytułów więcej, niż w roku ubiegłym i ponad dwukrotnie więcej, niż w roku 2013. Doliczając do tego mangi (około 280 pozycji) uzyskujemy zawrotną liczbę 810 komiksów. To prawdopodobnie rekord wydawniczy, który jest efektem ciągłego powiększania się rynku i narastającego zainteresowania komiksem przez wydawców książkowych. Tylko w ostatnim kwartale bieżącego roku komiks znalazł się w ofercie wydawniczej aż 50 różnych wydawnictw. Ten imponujący wynik obejmuje zarówno ekskluzywne wydania w twardych oprawach, skierowane do czytelników dorosłych, jak i komiks dziecięcy w formacie zeszytowym, a także publikacje zbiorowe, wydawnictwa pokonkursowe, katalogi wystaw i ziny.”

Autorem tekstu jest Artur Wabik, natomiast całe omówienie znajduje się :: tutaj :: Bardzo polecam, a dla bibliotekarzy jest to lektura obowiązkowa.

A jeśli chcecie porównać tegoroczny komiksowy rynek francuskojęzyczny i polski – zajrzyjcie koniecznie do wczoraj opublikowanego tekstu Magdy o raporcie Ratiera.

Komiks we Francji – Raport Ratiera 2015

Od 2000 roku Stowarzyszenie Krytyków i Dziennikarzy Komiksowych ACBD publikuje raporty o sytuacji na rynku komiksu francuskojęzycznego w Europie.

Autorem wszystkich opracowań jest sekretarz generalny stowarzyszenia, Gilles Ratier, bibliotekarz w Bibliothèque francophone multimédia de Limoges, autor wydawnictw i redaktor stron internetowych poświęconych komiksom, krytyk artystyczny i dziennikarz.

Każdy z szesnastu raportów został przez niego opatrzony tytułem, który w jednym zdaniu charakteryzuje dany rok.

Były więc lata:

konfirmacji (2000), rekordów (2001), różnorodności (2002), konsekracji (2003), koncentracji (2004), „mangalizacji” (2005), dojrzałości (2006), witalności i różnorodności (2007); 2008: Poszukiwanie nowych rynków… Beznadziejne!, 2009: Iluzoryczna żywotność?, 2010: Rynek nasyca się, produkcja rośnie… 2011: Więcej wydawać, by więcej zarobić? 2012: Proliferacja i polaryzacja; spowolnienia (2013), sprzeczności (2014) i wreszcie…

…2015: rok doskonalenia (racjonalizacji).

[Muszę przyznać, że omówienia kolejnych lat, dostępne na stronie ACBD są pasjonującą lekturą i stanowią kapitalne źródło informacji o jednym z trzech największych rynków komiksowych na świecie.]

W roku 2015 odnotowano nieznaczne zmniejszenie ilości zarówno nowych tytułów, jak i reedycji wydawnictw klasycznych, zaliczanych we Francji do patrimoine czyli dziedzictwa, zmniejszenie nakładów bestsellerów, jednocześnie zwiększenie sprzedaży, więcej udanych adaptacji, a także marginalną obecność na rynku wydawnictw cyfrowych.

Niech przemówią liczby…

Produkcja wydawnicza: 5 255 publikacji, w tym: 3 923 nowości.

Wydawnictwa: 368 wydawców opublikowało przynajmniej 1 komiks;

pojawiło się 111 nowych wydawców, zniknęło 92;

Delcourt, Média-Participations i Glénat pokrywają 35,2% produkcji;

wydawnictwa Pika, Glénat, Kana, Delcourt, Kazé, Soleil, Glénat Mangas, Panini Comics, Urban Comics, Casterman, Dupuis, Dargaud i Soleil Mangas opublikowały w tym roku ponad 100 tytułów;

15 najważniejszych wydawnictw wyprodukowało 68,6% tegorocznych nowości.

Sprzedaż: w ciągu dziewięciu pierwszych miesięcy roku rynek zanotował 3,5% wzrost, a było to przed ukazaniem się nowego Asterixa, Corto Maltese i Largo Winch.

88 tytułów wydano w nakładzie ponad 50 000 egzemplarzy.

Najlepiej sprzedaje się seria Walking Dead oraz 10 mang, wśród których królują One Piece, Naruto i Fairy Tail.

Poza mangami, tytuły napędzające sprzedaż obniżają nakłady, np. Asterix w 2005 ukazał się w nakł. 3,2 mln egz., a w 2015 – 2,25 mln.

Tłumaczenia: wydano 2311 tytułów pochodzących z 35 krajów;

58,9% nowości to tłumaczenia;

na czele Azja: 1555 tytułów, 37 wydawców; za nią Stany Zjednoczone: 524 tyt., 19 wydawców – co stanowi w sumie 87,6% publikacji obcego pochodzenia;

absolutnym liderem jest Japonia: 1501 nowych tytułów, przed USA (524), Włochami (83), Hiszpanią i Chinami.

Reedycje: 960 pozycji, czyli 18,3% BD to wydania ponowne;

w największych nakładach ukazują się the best of, np. Tom Tom et Nana, Blagues de Toto, Gaston Lagaffe i Tuniques bleues;

po 20 latach wznowiona została seria Corto Maltese;

kilka wydań zbiorowych, jak np. Les Schtroumpfs (Smerfy) i Spirou et Fantasio osiągnęło nakład ponad 10 000 egz.

Gatunki:

serie azjatyckie – 1585 publikacji;

BD francusko-belgijskie – 1531;

comics – 419;

powieści graficzne – 388.

Tematyka:

humor – 399;

serie historyczne – 372;

następnie: wydawnictwa dla dzieci, fantastyka/SF i thrillery.

Media:

w 2015 ukazało się 71 przeglądów specjalistycznych; 25 periodyków w formie tradycyjnej (na papierze); prowadzono 43 strony internetowe; wydano 13 albumów i 96 opracowań poświęconych 9. Sztuce.

Wydawnictwa cyfrowe: oferta staje się bardziej różnorodna, a ilość tytułów wrasta, jednak ta część rynku wciąż stanowi margines.

Autorzy:

1399 autorów odnotowało przychód pochodzący z opublikowania BD na terenie Francji, Belgii lub Szwajcarii;

1602 rysowników i scenarzystów zdołało wydać w tym roku przynajmniej jeden album;

12,4% albumów sygnowały kobiety.

Adaptacje:

28 BD przetransponowano na film telewizyjny, rysunkowy lub fabularny;

i odwrotnie:178 dzieł literackich i filmowych oraz 98 pochodzących z innych źródeł przerobiono na BD.

Źródła:

http://www.livreshebdo.fr/article/lannee-bd-en-11-tendances-chiffrees

http://www.acbd.fr/2606/les-bilans-de-l-acbd/2015-lannee-de-la-rationalisation/

https://fr.wikipedia.org/wiki/Gilles_Ratier

http://bdzoom.com/author/gratier/

[Napisała: Magda]

Mediateka Alpha i 15 000 komiksów

Angoulême. Pięknie położone i o bogatej historii miasto znane jest miłośnikom komiksu jako centrum 9. sztuki i miejsce, w którym co roku odbywają się międzynarodowe festiwale BD.

Tym razem wspominam o nim w nieco szerszym kontekście. Otóż:

18 grudnia uroczyście zainaugurowano działalność mediateki Alpha, będącej wspólnym przedsięwzięciem aglomeracji Grand Angoulème, państwa i regionu Poitou-Charentes. Na wybudowanie obiektu wyłożono wspólnie 26,3 mln euro.

Budynek przyciąga oryginalną, wpisaną w środowisko architekturą. Skomponowany jest z pięciu prostokątnych kolorowych bloków, aluminium i szkła. Przez ogromne okna otwiera się widok na miasto, a z lotu ptaka zobaczyć można, że bloki układają się w literę A.

Na powierzchni 5600 m² zgromadzono w wolnym dostępie 130 000 tytułów, wśród nich: 15 000 komiksów, 15 000 dokumentów dla dzieci i młodzieży oraz 20 000 dzieł literackich różnego gatunku.

Wnętrza są proste, przejrzyste, wypełnione grą świateł – inną na każdym z czterech poziomów.

Cała przestrzeń została podzielona na trzy obszary:

świat wiedzy, w którym dominuje nastrój skupienia i nauki, osobne boksy ułatwiają koncentrację, a na czarnych regałach ustawionych wokół czeka 35 000 dokumentów;

świat kreacji – jasne i kolorowe królestwo sztuki, muzyki, filmu, fotografii, gier wideo, w którym chętni mogą bawić się przy konsolach, podczas gdy inni w oddzielnych studiach ćwiczą grę na pianinie czy gitarze;

świat wyobraźni, utrzymany w czystej tonacji betonu i drewna, prześwietlony zielenią lamp, oferujący ogromny wybór powieści kryminalnych, sentymentalnych, science-fiction oraz literaturę dla dzieci i młodzieży.

Na rok 2017 przewidziano otwarcie przejścia łączącego mediatekę z dworcem kolejowym Angoulème, zgodnie z ideą otwartości i łączenia wszystkich ludzi w świecie kultury.

Mediateka Alpha zostanie włączona w działania kolejnego Międzynarodowego Festiwalu Komiksów.

[źródło: http://www.livreshebdo.fr/article/angouleme-inaugure-alpha-sa-mediatheque-nouvelle-generation ]

[Napisała: Magda]

 

Nagrody, nagrody, francuskie nagrody

Rozpoczynając temat nagród dla komiksów frankofońskich nie wiedziałam, że … rozpoczynam.

Komiksów w języku francuskim ukazuje się mnóstwo, wiele jest także osób zdolnych do przeprowadzania rzetelnej selekcji i dokonywania oceny. W związku z tym (jak sądzę) dzieli się komiksy na kategorie i przyznaje nagrody, o których informacje docierają średnio co parę dni.

9 grudnia ukazała się wiadomość o przyznaniu po raz pierwszy przez tygodnik Le Point Prix Wolinski.

Otrzymał ją Zep za album What a Wonderful World! (Delcourt), który zbiera rysunki publikowane na blogu Monda od lata 2014 do lata 2015.

10 grudnia ogłoszono listę dziesięciu komiksów nominowanych do prix France Info de la BD.

Jury, złożone z dziewięciu dziennikarzy informacyjnej stacji radiowej nagrodzi najlepszy komiks reportażowy, podejmujący aktualną tematykę.

Lista nominowanych (podaję za Livres Hebdo):

• Brigade criminellede Raynal Pellicer et Titwane (La Martinière)
• Catharsisde Luz (Futuropolis)
• Cher pays de notre enfance de Benoît Collombat et Etienne Davodeau (Futuropolis)
• Colère nucléaire, vol. 1. L’après catastrophede Takashi Imashiro (Akata)
• Frères de terroirs, carnet de croqueurs tome 2 / été-automne de Jacques Ferrandez et Yves Camdeborde (Rue de sèvres)
• La Présidente de Farid Boudjellal et François Durpaire (Les Arènes/Demopolis)
• Les esclaves oubliés de Tromelin de Sylvain Savoïa (Dupuis)
• Murs, Murs de Tignous (Glénat)
• Sables noirs, 20 semaines au Turkménistan de Troub’s (Futuropolis)
• Yallah Bye de Kyung-Eun Park et Joseph Safieddine (Le Lombard)

 

 

Zwycięski tytuł zostanie wyłoniony 14 stycznia w czasie audycji radiowej France Info.

 

Nagrodę za 2015 otrzymali bracia Emmanuel i François Lepage za album La Lune est blanche (Futuropolis), skomponowany z rysunków i fotografii. Stanowi on relację z wyprawy na Antarktydę.

 

I jak tu nie lubić BD?!?

[Napisała: Magda]

Polski komiks w służbie edukacji kulturalnej – podsumowanie projektu

Zapraszamy wszystkich zainteresowanych edukowaniem najmłodszych (nie tylko) poprzez komiks do udziału w spotkaniu podsumowującym projekt „W POSZUKIWANIU POLSKICH SUPERBOHATERÓW – polski komiks w służbie edukacji kulturalnej”, które odbędzie się w czwartek 10 grudnia o godz. 10.30 w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu w sali 82. Będą: relacja z warsztatów, uczniowskie prace, obserwacje, analizy, wnioski i plany na przyszłość.

Projekt podsumuje Aleksander Gniot.

Nagrody ACBD. Azja i Quebec

Od 2007 roku francuskie Stowarzyszenie Krytyków i Dziennikarzy Komiksowych przyznaje Prix Asie de la Critique ACBD dla najlepszego komiksu pochodzącego z kontynentu azjatyckiego, wydanego w języku francuskim.

Nagroda wręczana jest podczas paryskiego festiwalu Japan Expo każdego roku w lipcu.

Lista dotychczas nagrodzonych tytułów:

2013: Opus / Satoshi Kon, wyd. IMHO

2014: Wet Moon / Atsushi Kaneko, wyd. Casterman

2015: Poison City / Tetsuya Tsutsui, wyd. Ki-oon

Natomiast w tym roku (2015) po raz pierwszy została przyznana Prix de Critique ACBD de la bande dessinée québécoise.

Krytycy i dziennikarze, którzy na co dzień zajmują się komiksem francuskojęzycznym, spośród 115 albumów wydanych w Quebec’u między 1 lipca 2014 a 30 czerwca 2015 wybrali Les Aventures – dzieło autorskie Jimmy’ego Beaulieu.

:: ilustracja stąd ::

Jest to opowieść autobiograficzna o życiu codziennym autora komiksów, obejmująca lata 1996-2013. Narrator dzieli się z czytelnikiem własnym oglądem rzeczywistości, także tym co najbardziej intymne i czyni to z niezwykłą prostotą. Opowieść składająca się z wielu „małych nic” fascynuje od początku do końca i czyta się ją jak scenariusz z suspensem.

Nagroda została wręczona 20 listopada podczas Salonu Książki w Montrealu.

[Napisała: Magda]

ACBD, czyli Prix de la Critique

Listopad jest we Francji miesiącem nagród literackich. Dowiadujemy się, kto otrzymał Prix Goncourt, Prix Médicis, Prix Femina, Prix Renaudot, a także jakie tytuły pretendują do Grand Prix de la Critique – nagrody dla komiksu wydanego w języku francuskim.

Grand Prix de la Critique przyznawana jest od 1984 roku przez Association des Critiques et des journalistes de Bande Dessinée (ACBD) – Stowarzyszenie Krytyków i Dziennikarzy Komiksowych.

Początkowo znana była jako Prix Bloody Mary (od tytułu pierwszego nagrodzonego albumu), następnie Prix de la Critique, by w roku 2004 stać się Wielką Nagrodą: Grand Prix.

ACBD przez cały rok „wyławia, docenia i nagradza komiksy wydane w języku francuskim, stawiając wysokie wymagania co do scenariusza i grafiki, ze szczególnym uwzględnieniem nowatorstwa, oryginalności i siły oddziaływania podjętych tematów oraz środków wyrazu zastosowanych przez autora.”

Stowarzyszenie liczy obecnie 84 aktywnych członków. Są to krytycy i dziennikarze, regularnie zajmujący się komiksem w mediach ogólnokrajowych i lokalnych Francji i Quebec’u. Biorą oni udział w ciągłej debacie, w której każdy z nich ma prawo zabierać głos, proponować tytuły, dokonywać selekcji i na koniec punktować.

W listopadzie członkowie ACBD ogłaszają listę 15 albumów wybranych w drodze głosowania. Jest ona omawiana na spotkaniu w Blois podczas odbywającego się tam tradycyjnie festiwalu komiksowego bd BOUM.

Podczas tegoż festiwalu zostaje ogłoszona krótka lista pięciu tytułów, spośród których wybrany zostanie laureat nagrody głównej. Tytuł nagrodzonego komiksu poznamy w tym roku 7 grudnia.

Oficjalne wręczenie nagrody odbywa się w styczniu w Angoulême. Laureat otrzymuje rysunek lub innego rodzaju oryginalne dzieło wykonane przez artystę nagrodzonego w roku poprzednim.

Z listą 15 albumów – kandydatów do Grand Prix de la Critique 2016 (za rok 2015) – można się zapoznać na stronie Livres Hebdo. Natomiast na stronie ABCD można obejrzeć listę laureatów od roku 1984 do dziś.

[Napisała Magda]

Międzynarodowy Dzień Publicznego Czytania Komiksów w polskich bibliotekach

W 2010 roku dwoje dziennikarzy i blogerów z USA (Brian Heater i Sarah Morean) wpadło na pomysł, by promować czytanie komiksów w dość nietypowy sposób. Wymyślili bowiem, że 28 sierpnia (dzień urodzin Jacka Kirby’ego) będzie Międzynarodowym Dniem Publicznego Czytania Komiksów (International Read Comics in Public Day).

Co ciekawe, choć idea za oceanem chyba nieco przygasła, to został podchwycona w naszym kraju – również przez biblioteki. I bardzo dobrze.

W tym roku już w najbliższy czwartek publicznie będzie można poczytać komiksy m.in.we wrocławskiej Galerii Komiksu i Ilustracji oraz Czytelni „Tymczasem”.

Czytelnia komiksu „Tymczasem…” mieszcząca się w Centrum Kultury Zamek zaprasza na Międzynarodowy Dzień Publicznego Czytania Komiksu. MDPCK odbędzie się 28 sierpnia 2014 i trwać ma przez cały dzień. Organizatorzy szczególnie zachęcają do przejrzenia swoich zbiorów: „Być może znajdziecie komiksy, którymi moglibyście wesprzeć na razie skromne zbiory naszej czytelni. Wynagrodzimy Wam to pysznymi ciastkami i herbatą oraz drobnym upominkiem.” Przewidziany jest również konkurs – do 28 sierpnia można przesyłać fotografie, na których można pokazać, jak i gdzie czytane są komiksy. Zdjęcia można przesyłać na adres: galeria@zamek.woclaw.pl albo po prostu wrzucać na ścianę Galerii na fb [www.facebook.com/galeriatymczasem].
Dla autorów najciekawszych trzech zdjęć przewidziano nagrody rzeczowe, takie jak gry komputerowe, literaturę fantastyczną, a także koszulki z ostatniej edycji Dni Fantastyki. (Informacja za stroną wydarzenia na facebooku).

Publiczne czytanie komiksów odbędzie się także w Piotrkowie Trybunalskim.

Miejska Biblioteka Publiczna w Piotrkowie Trybunalskim i Ośrodek Działań Artystycznych w Piotrkowie Trybunalskim zapraszają na Międzynarodowy Dzień Publicznego Czytania Komiksów, który odbędzie się oczywiście 28 sierpnia 2014 o godzinie  16.00 na Rynku Trybunalskim. W programie przewidziano: czytanie komiksów, warsztaty kolorowania plansz komiksowych, a także giełdę wymiany komiksów i gier:  przynieś swoje komiksy, gry planszowe, RPG lub komputerowe i wymień się z innymi uczestnikami. (Informacja za stroną wydarzenia na facebooku).

Oprócz Wrocławia i Piotrkowa, w obchodach weźmie także udział Łowicz:

„Miejska Biblioteka im. A. K. Cebrowskiego w Łowiczu zaprasza wszystkich miłośników czytania komiksów, 28 sierpnia 2014 r. (czwartek) w godzinach 10:00-13:00 do Filii dla dzieci na osiedlu Bratkowice (os. Bratkowice 3a) na obchody Światowego Dnia Publicznego Czytania Komiksów. Partnerem akcji jest między innymi Łódzkie Centrum Komiksu.

W godzinach od 11.00 do 13.00 biblioteka przyłącza się do Światowego Dnia Publicznego Czytania Komiksów, obchodzonego jednocześnie w kilkudziesięciu krajach. Na obchody złożą się: prezentacja komiksów będących w zbiorach Miejskiej Biblioteki, głośne czytanie komiksów (można przynieść własne lub skorzystać z dostępnych w bibliotece) oraz warsztaty plastyczne dla dzieci i młodzieży, m.in. tworzenie własnych postaci komiksowych z pianki plastycznej i robienie komiksu z wydzieranki. […]

Impreza w Łowiczu jest częścią szerszej akcji, która odbywa się w Łodzi przy Łódzkim Centrum Komiksu ul. Piotrkowska 28, organizowanej przez Międzynarodowy Festiwal Komiksu i Gier w Łodzi: Stowarzyszenie Tworów „Contur”, Łódzkie Centrum Komiksu, Dom Literatury i Miasto Łódź.” (Informacja i plakat za Aleją Komiksu).

Albowiem w Łodzi „w czasie Światowego Dnia Publicznego Czytania Komiksów (od godz. 12.00) działać będzie czytelnia pod gołym niebem, odbędą się warsztaty plastyczne prowadzone przez rysownika Michała Arkusińskiego oraz komiksowe rysowanie na żywo.

O godz. 18.00 zapraszamy na wernisaż wystawy Michała Arkusińskiego „Sprawiedliwość”, na którą złożą się pierwszy raz pokazywane plansze trzeciego tomu komiksu Justice, plakaty oraz grafiki wykonane za pomocą szablonów i farb w aerozolu.

Na finał o godz. 19.00, zagra łódzki wykonawca ukrywającego się pod pseudonimem Elektryczny Węgorz. Wybór akurat tego twórcy nie jest przypadkowy – ma on w swoim repertuarze utwory o tematyce komiksowej i występował już na komiksowych eventach w Łodzi i innych miastach.” (Informacja za Gildią Komiksu).

Oprócz powyższych, stricte bibliotecznych wydarzeń, do warszawskich obchodów tego dnia można też zaliczyć czytanie Kota Rabina Joana Sfara, które będzie miało miejsce w warszawskim Teatrze Żydowskim (więcej informacji :: tutaj :: ), a także premierę trzeciego wydania Osiedla Swoboda oraz Niedźwiedzia Michała Śledzińskiego, a także Zapętlenia Daniela Chmielewskiego w Klubokawiarni Resort (ul. Bielańska 1 przy Placu Teatralnym w Warszawie). Oprócz Śledzińskiego i Chmielewskiego gościem spotkania będzie Steffen Kverneland, autor opowieści graficznej Munch, który to komiks zdobył w listopadzie 2013 roku jedną z najważniejszych nagród literackich w Norwegii – Brage Prize w kategorii non-fiction.

Warsztaty dla bibliotekarzy w Warszawie – prowadzi Adam Rusek!

28 marca w Warszawie odbędą się warsztaty dla bibliotekarzy „Komiks w zbiorach bibliotecznych – obecność uprawniona czy nie?”.

Wydarzenie organizowane jest przez Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich oraz Bibliotekę Publiczną im. Zygmunta Jana Rumla w Dzielnicy Praga – Południe m.st. Warszawy. Warsztaty odbędą się 28 marca 2014 roku w siedzibie Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Praga – Południe m.st. Warszawy przy ul. Meissnera 5, w godzinach od 10.00 do 15.00.

Jak można przeczytać na stronie SBP:

Celem warsztatów jest:

• zapoznanie uczestników z historią komiksowego gatunku na świecie i w Polsce;
• ukazanie pożytków i strat płynących z obecności komiksów w bibliotekach;
• zapoznanie słuchaczy z aktualną ofertą rynkową krajowych wydawnictw komiksowych;
• zapoznanie ze źródłami informacji o komiksach i wydawnictwach komiksowych.

Podczas warsztatów uczestnicy będą mieli okazję samodzielnego ułożenia zestawu komiksów dostosowanego do potrzeb użytkowników ich bibliotek.

Warsztaty poprowadzi Adam Rusek – socjolog, pracownik Zakładu Rękopisów Biblioteki Narodowej, badacz i znawca dziejów polskiego komiksu. Autor wielu artykułów i kilku książek na ten temat, m.in.: „Tarzan, Matołek i inni. Cykliczne historyjki obrazkowe w Polsce w latach 1919-1939” (2001), „Leksykon polskich bohaterów i serii komiksowych” (2007, 2010), „Od rozrywki do ideowego zaangażowania. Komiksowa rzeczywistość w Polsce w latach 1939-1955” (2011).

Formularz zgłoszeniowy, program a także informacje o opłacie za udział w warsztatach dostępne są na wspomnianej stronie Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.

Podziękowania dla Basi z Lustra Biblioteki za informację!

Wydawcy komiksowi a biblioteki #2: Hanami

Wczoraj mieliście okazję zapoznać się z pierwszą wypowiedzią komiksowego wydawcy – Pawła Timofiejuka z wydawnictwa timof i cisi wspólnicy. Dziś zapraszam do lektury rozmowy z Radosławem Bolałkiem z wydawnictwa Hanami, specjalizującego się w ambitnych mangach oraz książkach o kulturze japońskiej.

[zdj. na lic CC: benchilada @ Flickr]

Czy w jakikolwiek sposób biblioteka, zbiory komiksowe (lub książkowe) miały wpływ na to, kim jesteś, a także na Twój pierwszy kontakt z komiksami?

[Radosław Bolałek:] Tak, przynajmniej na mnie. Dostęp do komiksów miałem z trzech źródeł – własne (zakupione przez rodziców); starsi koledzy; biblioteka szkolna, gdzie komiksy były dostępne do wypożyczania oraz do czytania na miejscu w czytelni (także w formie plansz w „Świecie Młodych”).

Czy w pewnym momencie te relacje z bibliotekami się rozluźniły?

Z bibliotek korzystałem jeszcze na studiach, lecz raczej sięgałem tam tylko po literaturę fachową. Od lat dziewięćdziesiątych beletrystykę można kupić za grosze w „taniej książce”, więc moja kolekcja rosła, a obecnie mam tyle książek, że nie wiem, czy do końca życia uda mi się je przeczytać. Natomiast literaturę przedmiotu obecnie kupuję, bo korzystam w dużej mierze z pozycji zagranicznych, które nie są dostępne w bibliotekach.

Jak oceniasz współpracę z bibliotekami na poziomie organizowania warsztatów, wystaw, wydarzeń okołokomiksowych? Czy w ogóle wchodzicie w takie interakcje?

Jesteśmy wydawcą, który najbardziej w Polsce (przynajmniej w dziedzinie komiksu) współpracuje z bibliotekami. Od kilku lat razem z Wojewódzką i Miejską Biblioteką Publiczną w Gdańsku organizujemy Bałtycki Festiwal Komiksu, który obecnie jest największą samoistną imprezą komiksową (większe są imprezy są w Łodzi – powiązana z grami; w Warszawie – w ramach targów książki). Do tego organizujemy w bibliotekach wystawy i spotkania. Spotkania są zarówno na temat komiksu, jak i kultury japońskiej (w tym kultury kulinarnej).

Z jakimi typami bibliotek najczęściej współpracujecie? I dlaczego właśnie taki dobór?

Najszerzej współpracujemy z Wojewódzką i Miejską Biblioteką Publiczną w Gdańsku, gdzie była najpierw Pracownia Komiksowa, a później Biblioteka Manhattan. Tutaj powodem jest zarówno przychylność władz biblioteki do medium, jakim jest komiks, zaangażowanie pracowników oraz powstanie dedykowanej jednostki. Z tego samego powodu współpracujemy również z Małopolskim Studium Komiksu. Co do innych bibliotek, to raczej wybór bibliotek niż nasz. Niektóre działają prężniej i wychodzą do nas z propozycjami, a inne nawet, gdy im się proponuje, nie są zainteresowane współpracą.

Jak przedstawia się kwestia współpracy biznesowej z bibliotekami? Czy jako wydawca rozsyłacie swoją ofertę do bibliotek i spotykacie się z zainteresowaniem, zapytaniami ze strony bibliotekarzy o Waszą ofertę? Czy potraficie ocenić, w jakich ilościach Wasze tytuły trafiają do bibliotek (naukowych, publicznych, dziecięcych itd.)? W jakim stopniu są to dary, a w jakim kupno?

Rozsyłamy, ale z mniejszym zapałem niż kiedyś. Zdarzyło się dwa razy, że biblioteki kupiły bezpośrednio od nas – raz ponieważ tytuły nie były szerzej dostępne, drugi raz po spotkaniu. Z tego co wiemy, kupowanie bezpośrednio jest dość problemowe, gdyż trzeba wziąć udział w przetargu i biblioteki kupują z reguły tylko u dużych dystrybutorów, którzy mają kompleksową ofertę. Jednak docierają do nas słuchy, że nasze komiksy pojawiają się w niektórych miejscach. Poza specjalistycznymi bibliotekami, jak te w Gdańsku czy w Krakowie (gdzie część to dary, a część to zakupy) oraz poznańskiej UAM (egzemplarz obowiązkowy), nie jesteśmy w stanie ocenić ile ich jest, bo nikt takiej ewidencji nam nie przekazuje.

Czy macie (lub planujecie) jaką szczególną ofertę dla bibliotek (zniżki, rabaty itp.)?

Każda z bibliotek może liczyć u nas na korzystne rabaty i nawet doliczając koszty przesyłki, już przy dwóch sztukach (lub nawet jednej droższej) może to być atrakcyjne cenowo. Dla nas ważne jest, aby biblioteki kupowały gdziekolwiek nasze tytuły.

Jakie jest Wasze stanowisko w kwestii ustawowego egzemplarza obowiązkowego? To wyzysk przez państwo czy raczej rodzaj mecenatu? Czy jest coś, co Waszym daniem należałoby tu zmienić? Dostajecie monity?

Nie mamy nic przeciwko temu, ale jest to dość problemowe i czasochłonne. Dużym ułatwieniem dla nas byłaby na przykład możliwość przekazania wszystkiego do Biblioteki Narodowej. Cieszy nas, że nasze pozycje zostaną dla potomnych, ale… czy na pewno? Z tego co słyszeliśmy, w części bibliotek pozycje te nie trafiają nawet do zbiorów. W wypadku Poznania komiksy trafiają do jednego księgozbioru, ale gdzie można je znaleźć na Uniwersytecie Gdańskim czy Warszawskim? Dostajemy jedynie informacje, że tytuły dotarły, nic więcej. Przy obecnym systemie powinny być świetne zbiory komiksowe na każdym większym uniwersytecie i przede wszystkim tego bym oczekiwał.

Jak oceniacie, z punktu widzenia wydawców, współczesną rolę bibliotek w społeczeństwie, a także w kwestii zmian gustów czytelniczych Polaków, kształtowania kultury czytania komiksów?

We współczesnym świecie liczy się dobra organizacja. Jeśli biblioteki są dobrze zarządzane, mogą pełnić ważną rolę. Współpracowaliśmy chociażby z biblioteką w Wołominie – byłem zaskoczony, jaka to prężnie działająca nowoczesna placówka. Świetnie, że nawet w mniejszych miejscowościach, są takie instytucje.  Jednak nadal sporo miejsc, to relikty przeszłości. Raczej trudno mówić o kształtowaniu gustów w kraju, gdzie mamy tak słabe czytelnictwo. Zadaniem bibliotek jest to, żeby ludzie w ogóle czytali – dlatego nie rozumiem oburzenia, że większość pieniędzy idzie na bestsellery, które ludzie chcą wypożyczać. Natomiast w kwestii rozwoju komiksu z pewnością pomogłaby sieć specjalistycznych bibliotek.

Czy są jakieś kwestie odnośnie bibliotek, które nie padły w powyższych pytaniach, a na które chcielibyście zwrócić uwagę?

Chciałem tylko na koniec dodać, że warto się z nami kontaktować, bo jesteśmy otwarci na współpracę zarówno na polu komiksu, jak i kultury japońskiej.

————————————–

Radosław Bolałek – ukończył zarządzanie i japonistykę. Prowadzi firmę Hanami, zajmującą się polsko-japońską wymianą ekonomiczno-kulturową, a od 2007 roku jest również wydawcą. Naukowo zajmuje się promocją regionalną, a także komiksem. Opracował część wystawy „Komiksy świata” poświęconą Polsce na otwarcie Manga Museum w Kioto. [za stroną: LubimyCzytać]

Hanami – firma zajmująca się polsko-japońską wymianą ekonomiczno-kulturową. Jako wydawnictwo publikujemy nagradzane na całym świecie japońskie komiksy dla dojrzałych odbiorców. Wśród czołowych autorów opowieści graficznych z naszej oficyny można znaleźć takich mistrzów, jak Jirō Taniguchi, Ono Natsume, Kiriko Nananan czy Usamaru Furya. Serie „Balsamista” oraz „PLUTO” zdobyły nagrody GDAK za najczęściej wypożyczane komiksy dla dorosłych. Publikujemy również książki o kulturze Japonii, ze szczególnym naciskiem na japońską kulturę i tradycje związane z kulinariami. Wydana w 2013 roku książka „Japońskie słodycze” została uznana przez jury „Gourmand World Cookbook Awards” („Oskary” książek kulinarnych) za najlepszy tytuł wydany w Polsce w trzech kategoriach: historia kuchni, kulinaria japońskie oraz słodycze.

Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony http://wydawnictwo.hanami.pl oraz profilu na Facebooku https://www.facebook.com/HanamiPL. Informację na temat możliwości zakupu i dostępności naszych tytułów można uzyskać wysyłając maila na adres wydawnictwo@hanami.pl