Przewodnik dla bibliotekarzy po świecie mangi

Pamiętacie organizację Comic Book Legal Defense Fund, o której pisałem z okazji Tygodnia Zakazanych Książek?

Fundacja właśnie zaanonsowała na swojej stronie książkę CBLDF Presents Manga: Introduction, Challenges, and Best Practices. Pozycja ta stanowić ma podręcznik i przewodnik po świecie mangi dla bibliotekarzy, osób zajmujących się edukacją oraz rodziców.

Podręcznik będzie miał premierę podczas tego rocznej ALA Annual Conference w Chicago, która rozpoczyna się jutro i będzie trwała do 2 lipca. Ponowna prezentacja książki odbędzie się na początku lipca podczas Anime Expo w Los Angeles.

Publikacja ukazała się dzięki grantowi uzyskanemu od Gaiman Foundation. Porusza między innymi problemy historii gatunku, omawia różnorodne rodzaje mang, najważniejszych twórców oraz, już lokalnie, wyzwania przed jakimi staje w USA.

Jak zapewnia CBLDF, tym, co wyróżnia ten podręcznik spośród wielu innych pozycji poświęconych mandze, jest wyjatkowe zestawienie autorów – ekspertów. Sa nimi nie tylko badacze mangi, ale również osoby silnie związane z przemysłem mangowym, zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i w Japonii, a także krytycy i bibliotekarze. Podręcznik ukazał się pod redakcją Melindy Beasi, a wśród autorów takie osoby jak: Sean Gaffney (Manga Bookshelf), Ed Chavez (Vertical), Erica Friedman (Yuricon & ALC Publishing), Shaenon Garrity (Viz Media & Otaku USA), a także Robin Brenner i Katherine Dacey (School Library Journal).

Książka będzie dostępna w sprzedaży w amerykańskich sklepach komiksowych 4 grudnia.

Informacje i grafika za stroną CBLDF

Ewa Kuryluk i komiks hiszpański

W ostatnich „Książkach. Magazynie do czytania” znalazłem dwa fragmenty, w których mowa jest o komiksie. Jeden z nich to króciutka, ale znacząca w moim odczuciu wypowiedź Ewy Kuryluk (w dziale Kwestionariusz Książek), autorki wielu książek eseistycznych o sztuce, takich jak „Wiedeńska apokalipsa. Eseje o kulturze austriackiej XX w.”, „Frascati. Apoteoza topografii”, „Goldi. Apoteoza zwierzaczkowatości” czy „Art mon amour. Szkice o sztuce”.

Na pytanie Donaty Subbotko, czy rodzice czytali Kuryluk w dzieciństwie, autorka „Wiedeńskiej apokalipsy” odpowiada:

„Mama czytała mi „Roudoudou”, postępowe francuskie komiksy dla dzieci o koziołku kolejarzu i inżynierze. Ojciec – wiersze Tuwima”.

:: stąd ::

[W rzeczywistości „Roudoudou” trudno nazwać komiksem, nawet w rozszerzonym rozumieniu, w jakim Adam Rusek zalicza (słusznie) do komiksów książki Makuszyńskiego i Walentynowicza o Koziołku Matołku; nie zmienia to jednak faktu, że to bardzo miła pomyłka ze strony pani Kuryluk].

Z przykładowymi ilustracjami z „Roudoudou” można zapoznać się :: tutaj ::

***

Druga nota związana z komiksami umieszczona została w dziale 50 Książek świata (s. 72). Mówi o książce „Imágenes del desencanto. Nueva historieta española 1980-1986”, którą napisał Pedro Pérez del Solar:

„Wizyta w dziale komiksowym jakiejkolwiek większej hiszpańskiej księgarni może przyprawić polskiego miłośnika historii obrazkowych o zawrót głowy i kompleksy. Wydaje się tu dużo, i to najróżniejszych podgatunków, w tym sporo rysowników krajowych. Nie zawsze jednak tak było. „Obrazy rozczarowania. 1980-86″ opisują czasy, kiedy iberyjski komiks stanowił domenę raczej niskonakładowych fanzinów, pełniąc mimo to coraz ważniejszą funkcję kulturotwórczą jako swoisty barometr nastrojów społecznych. Obrazkowe historyjki oddają atmosferę tamtych czasów, odmalowują kres Hiszpanii frankistowskiej i wejście w życie nowego pokolenia, przeważnie zupelnie niezaangażowanego w sprawy publiczne. Komiks ze względu na swój satyryczny charakter okazał się jednym z najskuteczniejszych narzędzi do komentowania aktualnej sytuacji – dziś bywa nieocenionym źródłem o epoce”.

:: stąd ::

Info bibliograficzne:

Pedro Pérez del Solar, Imágenes del desencanto. Nueva historieta española 1980-1986. Madrid / Frankfurt, 2013, Iberoamericana / Vervuert, 330 p.; tapa dura, € 29.80. La Casa de la Riqueza. Estudios de la Cultura de España, 23. ISBN: 9788484896678.

„Skim” Mariko i Jillian Tamaki :: wykład prof. Ingrid Johnston

Minął tydzień, odkąd miałem przyjemność być na :: wykładzie :: Chana Lowe’a, a Uniwerystet w Klagenfurcie przygotował kolejną niespodziankę.

Tym razem, na zaproszenie prof. Brigitte Hipfl z Instytutu Badań nad Mediami i Komunikacją (Institut für Medien- und Kommunikationswissenschaft) studenci (i nie tylko) mieli okazję posłuchać pani prof. Ingrid Johnston z Uniwersytetu Alberta w Kanadzie, która przedstawiła wykład: Navigating Adolescence Through a Graphic Novel. Culture, Identity, and Sexuality in the novel „Skim”.

Po raz kolejny zostałem zaskoczony, zarówno sprowadzeniem na gościnny wykład gościa zza Oceanu, jak i frekwencją podczas spotkania. Zdaje się, że dla studentów wykład był obowiązkowy. Mimo tego jednak – każdy z zewnątrz mógł wziąć w nim udział.

Nim przejdę do samego komiksu – na koniec zdjęcie ze specjalnie źle ustawioną ostrością. Tak, wzruszyłem się, gdy zobaczyłem to nazwisko na tablicy.

Tematem wystąpienia prof. Johnston był komiks opublikowany w 2008 roku przez wydawnictwo Groundwood Books: Skim. Jego autorkami są kuzynki Mariko Tamaki (scen.) i Jillian Tamaki (rys.).

Nie czytałem tej (o)powieści graficznej, trudno mi zatem cokolwiek oceniającego na jej temat powiedzieć.

Ze słów prof. Johnston (a także z tego, co wyczytałem w sieci) wynika, że to komiks o dwóch szkolnych outsiderkach, przyjaciółkach – tytułowej Skim oraz Lisie. Opis treści przypomina mi inne komiksy o budzącej się seksualności, tożsamości, poczuciu wyobcowania, momencie wychodzenia z okresu nastoletniego – opowiedzianych z punktu widzenia młodych dziewczyn –  :: Ghost World :: Daniela Clowesa (w Polsce wydany przez Kulturę Gniewu) czy wybitny :: Fun Home. Tragikomiks rodzinny :: Alison Bechdel (polskie wyd.: timof i cisi wspólnicy/abiekt.pl).

„Skim” uzyskał mnóstwo nagród, między innymi Ignatz Award czy też New York Times Best Illustrated Children’s Book Award (warto kliknąć :: tutaj :: ). Był także nominowany do Nagrody Will Eisnera (Nobel komiksowy) w aż czterech kategoriach: najlepsza publikacja dla młodzieży, scenariusz, nowy album graficzny (jeśli dobrze tłumaczę new graphic album) oraz rysownik (penciller/inker).

Przyznanie komiksowi „Skim” nagrody przez American Library Association (2010 Youth Media Awards) odbiło się echem w konserwatywnych mediach i blogach, o czym można przeczytać :: tutaj :: Carolyn Plocher ostro zaatakowała ALA, pisząc obszerny tekst pod wymownym tytułem :: American Library Association’s Not-So-Hidden Gay Agenda :: Cóż…

Prof. Ingrid Johnston omawia ten komiks w Kanadzie ze swoimi studentami, wspominała też, że omawiany jest na lekcjach w niektórych szkołach. W Klagenfurcie w pełnej sali siedzieli zaś studenci prof. Brigitte Hipfl.

Informacje o prof. Ingrid Johnston, jej publikacjach i zainteresowaniach naukowych na oficjalnej stronie University of Alberta – kliknij :: tutaj ::

Z oficjalną stroną i zainteresowaniami badawczymi prof. Brigitte Hipfl można zapoznać się :: tutaj ::

Oficjalna strona Mariko Tamaki znajduje się :: tutaj ::

Oficjalna strona Jillian Tamaki jest :: tutaj ::

A w :: Kolekcji Komiksów :: w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu przeczytać inny komiks ze scenariuszem Mariko Tamaki i ilustracjami Steve’a Rolstona :: Emiko superstar ::

Filozofia i komiks :: zbiór esejów

Nakładem wydawnictwa Wiley-Blackwell ukazała się książka The Art of Comics: A Philosophical Approach (New Directions in Aesthetics) pod redakcją Aarona Meskina oraz Roya T. Cooka.

Jak pisze wydawca tom ten stanowi pierwszą antologię tekstów w języku angielskim poświęconych zagadnieniu filozofii w komiksach oraz powieściach graficznych.

Obok zbioru tekstów ściśle naukowych, w książce znajdziemy także autorów związanych ściśle ze światem komiksu. Jest ona bowiem poprzedzona wstępem Warrena Ellisa, twórcy takich komiksów jak Transmetropolitan czy Hellblazer. Ponadto okładkę projektował David Heatley, określony jako wschodząca gwiazda świata komiksu (wśród twórców, którzy wywarli na niego wpływ, Heatley wymienia m.in. Daniela Clowesa, którego znakomity Ghost World ukazał się również po polsku nakładem Kultury Gniewu).

Opublikowane w The Art of Comics artykuły:

Przedmowa/Warren Ellis

The Art and Philosophy of Comics: An Introduction/Aaron Meskin i Roy T. Cook

Część 1: The Nature and Kinds of Comics
Redefining Comics/John Holbo
The Ontology of Comics/Aaron Meskin
Comics and Collective Authorship/Christy Mag Uidhir
Comics and Genre/Catharine Abell

Część 2: Comics and Representation
Wordy Pictures: Theorizing the Relationship between Image and Text in Comics/Thomas E. Wartenberg
What’s So Funny? Comic Content in Depiction/Patrick Maynard
The Language of Comics/Darren Hudson Hick

Część 3: Comics and the Other Arts
Making Comics into Film/Henry John Pratt
Why Comics Are Not Films: Metacomics and Medium/Roy T. Cook

Proust’s In Search of Lost Time: The Comics Version/David Carrier

Książka zawiera także indeks.

Na stronie Amazona można zapoznać się ze wstępem wydania na Kindle, zaś na blogu The Philosopher’s Eye  znajdziemy wywiad z redaktorami tomu.

Monika Schmitz-Emans :: Komiks a literatura

Nakładem wydawnictwa Walter De Gruyter ukazała się książka prof. Moniki Schmitz-Emans (przy współpracy Christana A. Bachmanna): Literatur-Comics. Adaptationen und Transformationen der Weltliteratur (Berlin/Boston 2012).

Zawierająca 433 strony monografia stanowi efekt pobytu i studiów Moniki Schmitz-Emans w instytucie FRIAS (Freiburg Institute for Advanced Studies) i jest 10. tomem serii „linguae & litterae”.

Książka podzielona jest na trzy części: 1. Der Comic als „neunte Kunst” und die Literatur; 2. Der Comic im Spiegel anderer Darstellungsmedien und Künste; 3. Der Comic und die Weltliteratur.

Część pierwsza w znacznym stopniu poświęcona jest genezie i historii komiksu, idei IX Sztuki, a także różnym poziomom, jak nazywa je autorka, „strategii autorefleksji”, gdzie omawia m.in. auto-parodie, cytaty, komiksy w komiksach czy metakomiksy, a ponadto rozważa komiks jako osobne medium, omawia sposoby wypowiedzi komiksowych oraz „strategie kadrowania”.

W części drugiej Schmitz-Emans stawia komiks w relacji do innych sztuk. Pojawiają się tu takie dzieła jak Nanairo Inko Osamu Tezuka, zagadnienia poetyki obrazu w adaptacji Prousta, którą stworzył Stephané Heuet, a także problematyka adaptacji opowiadań Franza Kafki oraz prace Marca-Antoine’a Mathieua.

Nanairo Inko, Osamu Tezuka

Część trzecia w całości poświęcona została analizie różnych adaptacji komiksowych literatury światowej, począwszy od Classics Illustrated (ukazująca się w latach 1941-1971 seria dla młodzieży, w tej pierwszej serii ukazało się 169 zeszytów, pomysł podjęto ponownie w latach 90-tych XX w.), przez Alicję w Krainie Czarów Lewisa Carrolla, Fausta Goethego, Moby Dicka Melville’a, opowiadania Edgara Alana Poego czy E.T.A. Hoffmanna. Jednym z omawianych artystów jest Dino Battaglia (1923-1983), włoski rysownik komiksów, najbardziej znany właśnie za sprawą komiksowych adaptacji klasyki światowej. Schmitz-Emans omawia także adaptację Szklanego miasta Paula Austera autorstwa Davida Mazzucchellisa i Paula Karasika. Warto wspomnieć, że autorka przywołuje także fascynującą i tajemniczą postać B. Travena (w Polsce znanego jako Bruno Traven).

Ze szczegółowym spisem treści, można się zapoznać na stronie wydawnictwa De Gruyter.

We wrześniu 2012 roku nakładem tej samej oficyny ukazać ma się kolejna książka Schmitz-Emans: Comic und Literatur, w której znajdą się analizy dzieł takich autorów jak Alberto Breccia, Dino Buzzati, Dante, Alan Moore, Reinhard Kleist, Marcel Proust czy Joann Sfar.

Prof. Monika Schmitz-Emans pracuje na uniwersytecie w Bochum. Zajmuje się m.in. ogólną teorią literatury, poetyką, komparatystyką, relacjami pomiędzy filozofią, literaturą a sztukami plastycznymi, literaturą a muzyką.

Christian A. Bachmann posiada własne wydawnictwo, które publikuje m.in książki poświęcone badaniom nad komiksem: Christian A. Bachmann Verlag.