Publikacje

Studia nad komiksem. DHQ

W czasopiśmie poświęconym szeroko rozumianej humanistyce cyfrowej -„Digital Humanities Quarterly” – cały numer (9.4/2015) poświęcony został tematyce komiksowej. Za temat przewodni służy hasło Comics as Scholarship. Numer zredagowali Roger Whitson oraz Anastasia Salter.

Oprócz wstępu Comics and the Digital Humanities autorstwa wspomnianych redaktorów, zeszyt zawiera następujące teksty:

Behind the Scenes of a Dissertation in Comics Form (Nick Sousanis, University of Calgary);

Is this Article a Comic? (Jason Muir Helms, Texas Christian University);

Materiality Comics (Aaron Jacob Kashtan, Miami University);
Multimodal Authoring and Authority in Educational Comics: Introducing Derrida and Foucault for Beginners (Aaron Scott Humphrey, University of Adelaide);

Graphic Images of YHWH: Exploring and Exploding the Bounds of Sexual Objectification in Ezekiel 16 (B.J. Parker, Baylor University).

Wszystkie teksty wraz z abstraktami dostępne są w wolnym dostępie na stronie Digital Humanities Quarterly.

Serdeczne pozdrowienia i podziękowania dla Marjorie Burghart, która podesłała informację o tym numerze DHQ.

„Tarzan, Matołek i inni” na Polonie

Osobom zainteresowanym historią komiksu w Polsce nikomu nie trzeba przedstawiać Adama Ruska, pracownika Biblioteki Narodowej, który od dwóch dekad nieprzerwanie wypełnia ogromną lukę w polskich badaniach bibliotekoznawczych i historycznych nad polskimi opowieściami graficznymi.

Jego pierwszą książką, która poświęcona była tej tematyce, była publikacja Tarzan, Matołek i inni, wydana 13 lat temu przez Bibliotekę Narodową. Rusek w tej kanonicznej już pracy postawił sobie za zadanie ukazać narodziny i rozwój cyklicznych historyjek obrazkowych, które ukazały się w międzywojennej Polsce. Autor omówił w niej nie tylko utwory krajowe, ale także zagraniczne, które publikowano w Polsce.

Jak pisał w 2002 roku Artur Długosz: „Książka Tarzan, Matołek i inni jest pochodnią, która ów mrok historii rozświetla, przedstawiając nam niezwykle ciekawe i skomplikowane perypetie komiksu w Polsce międzywojennej. Stanowi zresztą część otwierającą szersze omówienie komiksu w Polsce, zapowiadając kolejne części”. (Recenzja Światło w mroku na portalu Esensja).

Książka jest obecnie trudno dostępna. Dość powiedzieć, że ukazała się w nakładzie bodajże 300 egzemplarzy, co jest normą w przypadku publikacji naukowych.

Tym większą zatem wszystkim miłośnikom historii polskiego komiksu sprawi radość wiadomość, że Tarzan, Matołek i inni są dostępni na Polonie!

Książkę Adama Ruska czytać można :: tutaj ::

Tarzan:: stąd ::

 

Książka, książka :: Komiks i jego konteksty

Miesiąc temu, 31 lipca, trafiła do sprzedaży nowa naukowa publikacja poświęcona sztuce komiksu. Jest to pokłosie konferencji Komiks wobec zjawisk kultury popularnej, która odbyła się w listopadzie 2012 roku w Poznaniu.

Książka, stanowiąca bardzo ciekawe spektrum spojrzeń na opowieści graficznej, nosi tytuł Komiks i jego konteksty. Ukazała się pod redakcją Michała Traczyka oraz Izoldy Kiec w ramach projektu Instytut Kultury Popularnej (zachęcam do śledzenia ich działań i publikacji).

Z informacji prasowej:

Z artykułów zgromadzonych w tomie przebija wrażliwość na wszelkie zmiany i niuanse rzeczywistości kulturowej, społecznej, politycznej. Ich autorzy wydeptują własne ścieżki, czasem się spotykając, czasem korzystając ze wskazówek i map (różnych metod i inspiracji), każdorazowo eksplorując nowe obszary badań bądź odświeżając to, co już odkryte. Łączy ich doświadczenie – wspólnie bowiem zaznaczają wyraźny punkt na mapie polskiego komiksoznawstwa.

Wydawcą książki jest Instytut Kultury Popularnej – wydawnictwo Fundacji Instytut Kultury Popularnej, powstałej w lutym 2014. Jej celem jest realizacja badań naukowych, projektów edukacyjnych oraz wydawniczych poświęconych kulturze popularnej, która pośredniczy w każdej próbie refleksji dotyczącej rzeczywistości społecznej, wymaga umiejętności rozpoznania zagrożeń, jakie niesie ze sobą przemysł kulturowy, ale i dostrzegania oraz twórczej eksploracji wartości pozytywnych (i w sensie pragmatycznym, i estetycznym).

Spis treści:

I. Wokół teorii i historii komiksu

  • Jerzy Szyłak, To ptak! To samolot! To ikonotekst! Książka – komiks – picturebook (medium czy media?)
  • Wojciech Birek, Po co nam stylistyka komiksu?
  • Ksenia Frąszczak, Webkomiks – problematyzacja definicji
  • Matylda Sęk, Percepcja miast w komiksach w perspektywie ponowoczesnych wzorów osobowości
  • Piotr Klonowski, „Osiedle Swoboda” Michała Śledzińskiego oraz „Sport i Pielęgnacja” Marcina Maciejowskiego – dwa spojrzenia na polską rzeczywistość po-transformacyjną przez pryzmat popkultury
  • Tomasz Marciniak, Komiks historyczny w Polsce między dydaktyką a propagandą. Dokonania i perspektywy
  • Adam Rusek, „Relax” (1976-1981): krótka historia magazynu komiksowego

II. Komiks wobec innych form kultury

  • Magdalena Lachman, Między (dez)aprobatą a inspiracją. O recepcji komiksu w kręgu (około)literackim
  • Stefano Damato, Japoński komiks i literatura włoska: „Dantejskie” dzieła Go Nagai-Ego
  • Damian Kaja, Komiks amerykański w kontekście telewizji. Prolegomena
    (artykuł do przeczytania :: tutaj :: )
  • Paweł Panic, Bijatyka wychodzi poza kadr. Wpływ komiksów na gry z gatunku beat’em up
  • Tomasz Misiak, Krótka wariacja na temat wrażliwości komiksowej w filmie animowanym
  • Bartłomiej Oleszek, Komiks w teatrze. Od scen radiowych i telewizyjnych do performansu
  • Michał Traczyk, Komiks i piosenka – losy osobne, losy bliźniacze?
  • Mateusz Torzecki, Rock ilustrowany – historia obwolut z innego wymiaru
  • Arkadiusz Adamczuk, Znaczenie inspiracji sztuką w twórczości Milo Manary
  • Ewelina Kwiatkowska, Komiks w szkle sparafrazowany

III. Interpretacje

  • Paweł Gąsowski, Komiks – zwierciadło kultury w stanie i wobec rewolucji
  • Bernadetta Matuszak-Loose, Komiksy o Auschwitz. Forma pamięci kulturowej czy rozrywki?
  • Izolda Kiec, Komiks, historia i kobiecość „na wymiar”
  • Maria Delimata, Zsazsa Zaturnnah – filipińska intrapłeć w komiksie
  • Przemysław Zawrotny, Komiksowa dydaktyka, fabularyzowana biografia czy refleksja o statusie nauki? Rozważania o „Logikomiksie” (artykuł do przeczytania :: tutaj ::)
  • Natalia Kućma, Niemy krzyk – o obrazie współczesnego świata w komiksie „Bez komentarza” Ivana Bruna
  • Przemysław Kołodziej, Kręta droga do piekła (od zeszytu do zeszytu) – „Hellblazer” i forma serialu komiksowego
Komiks_i_jego_konteksty:: stąd ::
Źródło: Informacja prasowa.
Zajrzyj także na strony patronackie: Zeszyty Komiksowe, Aleja Komiksu, Poltergeist.

Komiks w „Polonistyce”

Szymon Holcman z kultury gniewu dopiero co wrzucił informację na fb, że najnowszy numer „Polonistyki” poświęcony jest w całości komiksom.

polonistyka_okladki_02_dobra.indd

W numerze m.in.:

Komiks – sztuka ulokowana „pomiędzy. Mówi się, że komiks opowiada historie. W rzeczywistości jednak wcale tak nie jest. Obrazki, z których składa się komiks, są bowiem nieme. Opowieść snuje ten, kto na nie patrzy i dostrzega powiązania pomiędzy różnymi elementami ukazanymi na rysunkach.

Dziennikarz ze szkicownikiem. O komiksowych reportażach. Pod koniec lat 60. undergroundowi rysownicy przełamali cenzorski Kodeks Komiksowy i odmienili amerykański komiks. Jedną z najważniejszych cech nowego nurtu było zwrócenie się ku tematom bliższym rzeczywistości i wysunięcie na pierwszy plan, spychanego wcześniej na margines, autora.

Między słowem a obrazem … w komiksie Achtung Zelig! Autorzy albumu opowiadają o wydarzeniach osadzonych w realiach II wojny światowej. Historia opowiedziana przez małego chłopca przypomina raczej mroczną bajkę niż typową relację z wojennych przeżyć. To komiks, któremu daleko do stereotypowych historii obrazkowych.

Komiksowe adaptacje i dopowiedzenia. Z perspektywy szkolnego polonisty, którego pracę na lekcji oraz dobierany materiał i metody jego realizacji determinuje program nauczania, najcenniejszymi komiksami proponowanymi do wykorzystania w pracy z uczniami będą takie, które dadzą się gładko wpasować pomiędzy inne, ważniejsze teksty i stworzą wyraźny punkt odniesienia dla obowiązkowych lektur.

Mangowe fascynacje – fakty i mity. Od lat 90. ubiegłego stulecia manga i anime powoli gromadziły wokół siebie znaczną liczbę fanów. Japońskie
produkcje telewizyjne – seriale animowane, zwane właśnie anime – wkroczyły do świadomości widzów.

Co pokazuje fotografia? Zajęcia dziennikarskie w szkole mogę przyjąć różnorodną formę. Poświęcić je można doskonaleniu umiejętności redagowania wypowiedzi pisemnych, ale także uwrażliwianiu na znaczenie nowych mediów we współczesnym świecie.

Książki na długim sznurku. Zespolenie krótkiego tekstu z obrazem jest moim żywiołem i samodzielne odkrywanie możliwości tkwiących w tej formie książki stało się moją wielką pasją. … Z Iwoną Chmielewską, która tworzy książki obrazowe, głównie autorskie, rozmawia Anita Jarzyna.”

Informacje za stroną czasopisma, gdzie również do pobrania w formacie pdf spis treści oraz artykuł o komiksowych adaptacjach i dopowiedzeniach.

Wiedza o kulturze i komiks

Ukazał się najnowszy tom serii Wiedza o kulturze publikowanej przez Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego:

Od aforyzmu do zinu. Gatunki twórczości słownej. Red. Grzegorz Godlewski, Agnieszka Karpowicz, Marta Rakoczy, Paweł Rodak. Wstęp Agnieszka Karpowicz. Warszawa, WUW, 2014.

od aforyzmu do zinu

Osobnego hasła doczekał się tam również komiks (a także zin). Autorką opracowania jest Joanna Łojas z Zakładu Antropologii Słowa UW (w przypadku hasła o zinach współautorką jest Anna Rogozińska).

W bibliografii hasła o komiksie wymieniono m.in. książki Uberto Eco, Jerzego Szyłaka, Krzysztofa T. Toeplitza, a także 5 stron interenetowych.

Zeszyty Komiksowe o latach 90. – spis treści

Na oficjalnej stronie Zeszytów Komiksowych dostępny jest już spis treści najbliższego numeru.

Znajdziecie tam dwa duże bloki tekstów – jeden poświęcony komiksowi polskiemu w latach 90., a drugi zawierający polemiczne (lub nie) artykuły i listy krążące wokół ostatniej książki Jerzego Szyłaka Komiks w szponach miernoty.

Poza tym recenzje, rozmowy i oczywiście komiksy.

Spis treści 16. numeru Zeszytów Komiksowych.

Współwydawcą ZK jest Biblioteka Uniwersytecka.

A tu można obejrzeć okładkę autorstwa Marka Turka.

Nadchodzą Zeszyty Komiksowe

Najnowszy, szesnasty już numer Zeszytów Komiksowych, których współwydawcą jest Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, poświęcony jest komiksowi polskiemu lat dziewięćdziesiątych. Numer będzie dostępny już podczas Międzynarodowego Festiwalu Komiksu i Gier w Łodzi. W zapowiadanym numerze, prócz partii tekstów tematycznych, również będzie się można zapoznać z blokiem polemicznych wypowiedzi, odnoszących się do niedawno wydanej książki Jerzego Szyłaka Komiks w szponach miernoty.

A okładka, której autorem jest Marek Turek, wyglądać będzie tak:

ZK_16

Nowości w Kolekcji Komiksów!

Nie było mnie miesiąc zaledwie, a po powrocie cała sterta opracowanych (czyli już można brać i w czytelni czytać) egzemplarzy obowiązkowych, zakupów, darów.

Zatem dziś się chwalimy. Bo cudze chwalicie, a swego nie znacie.

Pierwszy rzut, to taka ładna wieżyczka, a w niej m.in. Wonder i Cat Women, Locas, Powrót barbarzyńców i nie z Biura Literackiego we Wrocławiu, przepiękny The Lonely Matador Jaya Wrighta, tudzież nowości z timof comics i Egmontu, a także np. Dwóch Sióstr. Oraz, rzecz jasna, nominowany do Nike Maciej Sieńczyk!

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Drugi rzut to choćby głośna książka Jerzego Szyłaka (zajrzyjcie koniecznie do najbliższych Zeszytów Komiksowych, bo szykuje się gorąca dyskusja), omawiane już w kilku miejscach w sieci 566 kadrów Wojdy, Jenny Finn albo bardzo dobry katalog Centrali poświęcony komiksowi kobiecemu. I oczywiście mój ukochany Usagi.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Były albumy i serie, muszą być „… i czasopisma”. Zarówno naukowe, jak i serie, serie, serie.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

A na koniec kilka smaczków, kuriozów, perełek, o których być może nawet nie wiecie, że się ukazały.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Zapraszamy do Kolekcji Komiksów w BU w Poznaniu!

Artykuł o komiksie w iNFOTEZACH

Ukazał się artykuł poświęcony historii i teorii sztuki komiksowej:

Mateusz Zapała, Komiks. Zarys historii i teorii zjawiska. „iNFOTEZY. Internetowy Periodyk Naukowy Poświęcony Mediom i Nauce o Informacji” 3 (1) (2013).

W abstrakcie można przeczytać:

„Celem niniejszego artykułu jest dokonanie syntetycznego przeglądu najważniejszych nurtów z zakresu teorii komiksu, a także odniesienie ich do doświadczeń nauk o komunikowaniu. Ważny jego element stanowi skrót dziejów opowieści obrazkowych na świecie i w Polsce. Artykuł dostarcza również informacji o mechanizmach komunikowania się przy pomocy sztuki komiksowej. Opracowania ukazuje ukazuje miejsce opowieści rysunkowych kulturze popularnej XX i XXI w. Te fragmenty artykułu, które zawierają analizę historyczną i rynkową uwzględniają prawie wszystkie przejawy komiksowej działalności wydawniczej, a więc albumy i zeszyty z europejskimi, amerykańskimi i azjatyckimi komiksami, magazyny komiksowe, czasopisma dla dzieci i młodzieży, których główną zawartość stanowią historie obrazkowe.”

Autor jest doktorantem Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, związanym z Instytutem Bibliotekoznawstwa i Dziennikarstwa UJK. Interesuje się komiksem, nowymi mediami oraz czasopiśmiennictwym cyfrowym.

Bibliografia prac wykorzystanych w artykule dostępna :: tutaj ::

Komiksowy numer Biuletynu EBIB

Najnowszy, 141 numer „Biuletynu EBIB” za temat przewodni obrał zagadnienie komiksu w bibliotekach.

W numerze zamieszczono cztery dość obszerne artykuły oraz jeden komunikat, a ponadto całość otwiera felieton Agnieszki Wolańskiej, w którym trafnie zderza ona ze sobą dwa pokutujące stereotypy – o bibliotekarzach/bibliotekarkach i o komiksie.

W „Biuletynie” można zatem przeczytać następujące artykuły:

Felieton wstępny Agnieszki Wolańskiej

Mangi – co każdy bibliotekarz wiedzieć powinien Agaty Sienkiewicz

Obraz biblioteki i bibliotekarzy w komiksie amerykańskim Mirosława Garbacza

Mój tekst – Parias bibliotecznych półek. O tym, jak komiks torował sobie drogę do książnic w Polsce i na świecie

Historia Małopolskiego Studia Komiksu Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie Michała Jankowskiego

Manga w bibliotece Katarzyny Bikowskiej

Ponadto, już z innej beczki, niniejszy „Biuletyn” zawiera również artykuł Bożeny Bogdańskiej o komunikacji niewerbalnej w bibliotece, a także cztery sprawozdania. Ze spisem treści całego numeru można zapoznać się :: tutaj ::

Gorąco zachęcam do lektury. I dyskusji.

Jaki miły początek tygodnia…

„Biuletyn EBIB” 141 (2013): Komiksy w bibliotekach