Po długiej przerwie spowodowanej czynnikami różnorakimi, acz niezależnymi ode mnie, wreszcie na spokojnie możemy wrócić do „Komiksu w bibliotece”.
W Poznaniu w najlepsze trwa, a właściwie ma się ku końcowi 3. Międzynarodowy Festiwal Kultury Komiksowej Ligatura. Mam nadzieję, że niebawem pojawią się w sieci sprawozdania i relacje, a także oceny tegorocznej edycji. Jestem ogromnie ciekaw, jak wypadła (bo program był bardzo ciekawy), tym bardziej, że sam nie mogłem wziąć w niej udziału.
Tymczasem – dziś kolejny tekst nieocenionej Magdy Waligórskiej, która znalazła i omówiła ankietę poświęconą czytelnictwu komiksów we Francji. Gorąco zapraszam do lektury!
***
Francuskie Ministerstwo Kultury i Komunikacji udostępnia na swojej stronie obszerne omówienie ankiety, przeprowadzonej od maja do lipca 2011 r. w celu zbadania czytelnictwa komiksów we Francji.
Znajdziemy w nim odpowiedzi na pytania: kim są czytelnicy komiksów, po jakie tytuły sięgają, w jakim celu, jakie formaty preferują (tradycyjny/cyfrowy) i dlaczego z czytania komiksów rezygnują.
Przepytano 4580 osób w wieku od 11 lat do +60 i dodatkowo, za pośrednictwem rodziców, 401 dzieci w wieku od 7 do 10 lat. Przygotowano trzy rodzaje kwestionariuszy dla poszczególnych grup wiekowych, z których każdy liczył ok. 130 pytań.
Komiksy czyta ponad 16 milionów Francuzów. W roku 2011 wydano 4 800 nowości, co stanowi pięcioprocentowy wzrost w stosunku do roku 2010 oraz potrojenie liczby tytułów w porównaniu z rokiem 2000.
Statystyczny odbiorca komiksów to człowiek młody, dobrze wykształcony, dobrze sytuowany, „na stanowisku” i … płci męskiej. Lektura (komiks bardziej się „czyta” niż „ogląda”) jest dla niego jedną z praktyk kulturalnych, rodzajem rozrywki, źródłem wiedzy. Bywa przerywnikiem i ucieczką od rutynowych zajęć.
Jednocześnie komiks postrzegany jest i doceniany jako osobny rodzaj sztuki: neuvième art – dziewiąta sztuka.
Osoby aktywnie uczestniczące w życiu kulturalnym – regularnie uczęszczające do kina, odwiedzające muzea, wystawy, biblioteki – są też najaktywniejszymi czytelnikami komiksów.
Na czele komiksowej listy przebojów plasują się tradycyjne albumy (klasyka francusko-belgijska i europejska), następnie czasopisma i historyjki komiksowe, tuż za nimi komiksy amerykańskie, mangi i inne komiksy azjatyckie oraz powieści graficzne.
Głównym kryterium wyboru jest fabuła, po niej grafika, typ bohatera, na końcu – autor.
W doborze lektur odbiorcy kierują się przede wszystkim własnymi upodobaniami. Bardziej zaawansowani czytelnicy polecają sobie nawzajem ulubione tytuły, śledzą opinie ekspertów (krytyków, księgarzy, bibliotekarzy), zaglądają na strony i fora internetowe, odwiedzają wystawy i manga café, szukają spotkań z autorami.
Formatem preferowanym jest w dalszym ciągu papier. Większość odbiorców deklaruje chęć posiadania tradycyjnych albumów w domowej bibliotece, co daje możliwość wielokrotnego – i w dowolnej chwili – sięgania po ulubione pozycje.
Autorzy opracowania stwierdzają, że „każdy Francuz posiada choćby minimalną wiedzę na temat komiksów”. Lektura komiksów jest mocno zakorzeniona wśród aktywności kulturalnych, liczba odbiorców jest bardzo duża, oferta wydawnictw również.
Jednocześnie wiele osób wraz z wiekiem rezygnuje z czytania komiksów, jako powody podając podejmowanie innych działań, zmianę zainteresowań i brak czasu.
Tytuły najbardziej znanych we Francji komiksów (w nawiasie procent respondentów cytujących dana pozycję):
- Les Pieds Nickelés (74%)
- Blake et Mortimer (72%)
- Rahan wraz z Corto Maltese (51%)
- Naruto (41%)
- Blueberry (33%)
- Agrippine (30%)
- Lanfeust (14%)
- L’Incal (6%)
Komiks w bibliotece 