Komiks – wydarzenie roku 2013

Panie i Panowie, w Warszawie właśnie trwają Targi Książki i Festiwal Komiksowa Warszawa, a tu znienacka absolutnie genialna wiadomość!

Po raz pierwszy w polskiej historii (chyba że o czymś nie wiem) komiks został nominowany do najważniejszej nagrody literackiej w naszym kraju!

Gazeta Wyborcza właśnie opublikowała nominacje do Nagrody Nike 2013. Wśród nich znalazł się także komiks Macieja Sieńczyka Przygody na bezludnej wyspie.

W opisie autorstwa Juliusza Kurkiewicza czytamy:

„Znużony mężczyzna zapada w sen, z którego budzi go pukanie do drzwi. Na wycieraczce znajduje manuskrypt. Bohater, jakby tożsamy z autorem rękopisu, odbywa morską podróż, której celem jest Afryka Południowa, a po drodze zostaje rozbitkiem na wyspie nie do końca bezludnej.

Sednem komiksu są opowieści, które snuje w obecności bohatera grupka marynarzy, a następnie nieszczęsnych współrozbitków. Ich klimat tworzy w równym stopniu cieniutka kreska Sieńczyka, którą stwarza nieodmiennie postaci wyglądające perwersyjnie, jak i język, zbudowany niemal w całości z klisz – ludowych porzekadeł, tanich romansów, PRL-owskiej i telewizyjnej nowomowy. Komiks jak senny koszmar, gdzie tożsamość jest ciągle na granicy załamania pod naporem grozy.„

Od siebie dodam tylko tyle, że Maciej Sieńczyk jest jednym z najbardziej orygianlnych polskich twórców. Jego prace są absolutnie niezwykłe i od dłuższego czasu nosiłem się z zamiarem napisania w rekomendacjach i którejś z opublikowanych przez niego prac. Cóż, jury Nike było pierwsze 😉

Kilka lat temu, podczas jednej z edycji Ligatury, można było obejrzeć w Poznaniu wystawę prac Macieja Sieńczyka oraz różnych zabawek, druczków, plakatów ze zbiorów artysty, które stanowią inspirację dla niektórych jego pomysłów.

Ogromnie się cieszę. I serdecznie Maciejowi Sieńczykowi gratuluję.

Nie minęło jeszcze sześć miesięcy, a już można niemal z całą pewnością powiedzieć, że ta nominacja to bez wątpienia najważniejsze wydarzenie roku w komiksie. Nawet jeśli Przygody na bezludnej wyspie nie wygrają, to jest to w Polsce wydarzenie na miarę przyznania „Maus” Nagrody Pulitzera w 1992 roku.

A oto okładka nominowanej pracy:

p.s. Podziękowania dla Sebastiana Frąckiewicza, że podzielił się tą wieścią na fb.

Oj, dziać się będzie w ten weekend

Dzieje się, dzieje się, dzieje się.

I będzie się działo.

Najbliższy weekend w różnych regionach Polski zapowiada się barwnie, komiksowo i bibliotecznie.

***

Już jutro w Poznaniu rozpoczyna się wielkie święto miłośników literatury sci-fi i fantasy, wielbicieli gier, a także komiksów, czyli Pyrkon. Festiwal Fantastyki potrwa 22-24 marca. Po raz pierwszy podczas jednego z największych wydarzeń tego rodzaju w Polsce obecna będzie także poznańska Biblioteka Uniwersytecka z własnym stoiskiem prezentującym :: Kolekcję Komiksów :: Będzie można podejść, zagadać, obejrzeć – bowiem co najmniej kilkadziesiąt różnych tytułów, które można w BU poczytać, będzie wystawionych do obejrzenia, poczytania, popodziwiania. Obecni bibliotekarze opowiedzą o kolekcji, o bibliotece, o możliwości korzystania ze zbiorów, przybliżą także Poznańską Dyskusyjną Akademię Komiksu (ponownie ruszy jesienią 2013), działalność wydawniczą i popularyzatorską.

Jeśli będziecie na Pyrkonie – koniecznie odwiedźcie stoisko Biblioteki Uniwersyteckiej!

Program całej imprezy na stronie festiwalu, czyli :: tutaj ::

***

Pojutrze, w sobotę, 23 marca, odbędzie się Bydgoska Sobota z Komiksem. O różnych wydarzeniach, które będą miały miejsce podczas tej imprezy można poczytać na fejsbukowym fanpejdżu BSzK, czyli :: tutaj :: Z bibliotecznych akcentów – zachęcam do obejrzenia wystaw, wzięcia udziału w spotkaniach, a także zapoznania się z ofertą Centrali, z którą poznańska Biblioteka Uniwersytecka współpracuje od kilku lat. Efektem współpracy były między innymi wspólne wydawnictwa, jak :: Tajemnice Poznania :: i dwa ostatnie numery :: Zeszytów Komiksowych :: a także projekt digitalizacji przedwojennych komiksów prasowych :: Komiksowe Kroniki Poznania :: Centrala zaprezentuje także kilka :: nowości :: O tym wszystkim będzie można porozmawiać w najbliższą sobotę podczas Bydgoskiej Soboty z Komiksem.

***

Wreszcie w Krakowie, w Małopolskim Studiu Komiksu dwa ważne wydarzenia. Po pierwsze, już jutro o 18.30 jako rozgrzewka – 45. już Piątkowe Spotkania z Komiksem. Temat spotkania: Żegnaj Constantine.

Informacja z :: fb ::

„W piątek, 22 marca spotkamy się by pożegnać postać wyjątkową, która zgodnie z zapowiedziami i, niestety, oczekiwaniami odeszła od nas w marcu tego roku. John Constantine był człowiekiem upartym i wytrwałym, dlatego nie poddawał się nigdy, nie zakładał niepowodzenia i nie mówił, że nie podoła. Całe swoje życie poświęcił innym, zawsze wyciągał swoją pomocną dłoń, zawsze można było liczyć na jego wsparcie. Po raz pierwszy nasze drogi zetknęły się ponad 30 lat temu. W kolejnych latach Constantine stał się naszym bliskim przyjacielem, Historie o jego osiągnięciach napawały nas dumą. Nawet Ci z nas, którzy nie znają ich z pierwszej ręki, słyszeli o Johnie i byli nim zafascynowani.
Niektórzy z nas nie wierzą i twierdzą, że to nie może być koniec opowieści. Zobaczymy. Na pewno pamięć o Johnie Constantine pozostanie żywa i na zawsze w naszych sercach.
W imieniu członków Krakowskiego Stowarzyszenia Komiksowego, chcielibyśmy z tego miejsca zaprosić na stypę wszystkich znajomych, ale też osoby, które znały tego Wielkiego Człowieka jedynie ze słyszenia.

Prowadzenie: Michał Jutkiewicz

Spotkanie odbędzie się na drugim piętrze Artetki, będącej częścią nowo otwartego Małopolskiego Ogrodu Sztuki. Drugie piętro Arteteki jest domeną sztuk wizualnych, gdzie znajduje się liczący prawie 2.000 pozycji zbiór komiksów, a w przyszłości prezentowane będą również: ilustracje książkowe i prasowe, plakaty, street art, fotografie, filmy animowane oraz gry komputerowe.”

Ale to nic. Bo zaraz potem startuje Krakowski Festiwal Komiksu (również na ul. Rajskiej).

Przyznać trzeba, że w tym roku mają cudny plakat:

Z pełnym programem festiwalu zapoznać się można na założonym niedawno blogu Małopolskiego Studia Komiksu, do śledzenia którego oczywiście zachęcam. Podczas festiwalu będą miały miejsce dwie premiery wydawnictwa :: timof i cisi wspólnicy :: oraz jedna premiera wydawnictwa :: Post ::

A blog ów (i program imprezy) do zapoznania :: tutaj ::

***

Wreszcie na koniec przypomnienie o dwóch ważnych nadchodzących kwietniowych wydarzeniach.

Po pierwsze – zaraz po świętach, 5 kwietnia, startuje we Wrocławiu Galeria Komiksu i Ilustracji „Tymczasem we Wrocławiu”.

Galeria mieścić się będzie w Centrum Kultury „Zamek” na Placu Świętojańskim. Więcej o galerii na stronie :: wydarzenia ::

A koniec kwietnia to znów wielkie poznańskie święto, czyli Międzynarodowy Festiwal Kultury Komiksowej Ligatura. O tym wydarzeniu z pewnością jeszcze będę tu pisał. Dla tych, co jeszcze nie widzieli – cudny plakat autorstwa Ingridy Picukane:

Impreza dopiero za miesiąc, ale już teraz można odwiedzać stronę Ligatury, czyli klikać :: tutaj ::

Czytelnicy komiksów we Francji

Po długiej przerwie spowodowanej czynnikami różnorakimi, acz niezależnymi ode mnie, wreszcie na spokojnie możemy wrócić do „Komiksu w bibliotece”.

W Poznaniu w najlepsze trwa, a właściwie ma się ku końcowi 3. Międzynarodowy Festiwal Kultury Komiksowej Ligatura. Mam nadzieję, że niebawem pojawią się w sieci sprawozdania i relacje, a także oceny tegorocznej edycji. Jestem ogromnie ciekaw, jak wypadła (bo program był bardzo ciekawy), tym bardziej, że sam nie mogłem wziąć w niej udziału.

Tymczasem – dziś kolejny tekst nieocenionej Magdy Waligórskiej, która znalazła i omówiła ankietę poświęconą czytelnictwu komiksów we Francji. Gorąco zapraszam do lektury!

***

Francuskie Ministerstwo Kultury i Komunikacji udostępnia na swojej stronie obszerne omówienie ankiety, przeprowadzonej od maja do lipca 2011 r. w celu zbadania czytelnictwa komiksów we Francji.

Znajdziemy w nim odpowiedzi na pytania: kim są czytelnicy komiksów, po jakie tytuły sięgają, w jakim celu, jakie formaty preferują (tradycyjny/cyfrowy) i dlaczego z czytania komiksów rezygnują.

Przepytano 4580 osób w wieku od 11 lat do +60 i dodatkowo, za pośrednictwem rodziców, 401 dzieci w wieku od 7 do 10 lat. Przygotowano trzy rodzaje kwestionariuszy dla poszczególnych grup wiekowych, z których każdy liczył ok. 130 pytań.

Komiksy czyta ponad 16 milionów Francuzów. W roku 2011 wydano 4 800 nowości, co stanowi pięcioprocentowy wzrost w stosunku do roku 2010 oraz potrojenie liczby tytułów w porównaniu z rokiem 2000.

Statystyczny odbiorca komiksów to człowiek młody, dobrze wykształcony, dobrze sytuowany, „na stanowisku” i … płci męskiej. Lektura (komiks bardziej się „czyta” niż „ogląda”) jest dla niego jedną z praktyk kulturalnych, rodzajem rozrywki, źródłem wiedzy. Bywa przerywnikiem i ucieczką od rutynowych zajęć.

Jednocześnie komiks postrzegany jest i doceniany jako osobny rodzaj sztuki: neuvième art – dziewiąta sztuka.

Osoby aktywnie uczestniczące w życiu kulturalnym – regularnie uczęszczające do kina, odwiedzające muzea, wystawy, biblioteki – są też najaktywniejszymi czytelnikami komiksów.

Na czele komiksowej listy przebojów plasują się tradycyjne albumy (klasyka francusko-belgijska i europejska), następnie czasopisma i historyjki komiksowe, tuż za nimi komiksy amerykańskie, mangi i inne komiksy azjatyckie oraz powieści graficzne.

Głównym kryterium wyboru jest fabuła, po niej grafika, typ bohatera, na końcu – autor.

W doborze lektur odbiorcy kierują się przede wszystkim własnymi upodobaniami. Bardziej zaawansowani czytelnicy polecają sobie nawzajem ulubione tytuły, śledzą opinie ekspertów (krytyków, księgarzy, bibliotekarzy), zaglądają na strony i fora internetowe, odwiedzają wystawy i manga café, szukają spotkań z autorami.

Formatem preferowanym jest w dalszym ciągu papier. Większość odbiorców deklaruje chęć posiadania tradycyjnych albumów w domowej bibliotece, co daje możliwość wielokrotnego – i w dowolnej chwili – sięgania po ulubione pozycje.

Autorzy opracowania stwierdzają, że „każdy Francuz posiada choćby minimalną wiedzę na temat komiksów”. Lektura komiksów jest mocno zakorzeniona wśród aktywności kulturalnych, liczba odbiorców jest bardzo duża, oferta wydawnictw również.

Jednocześnie wiele osób wraz z wiekiem rezygnuje z czytania komiksów, jako powody podając podejmowanie innych działań, zmianę zainteresowań i brak czasu.

Tytuły najbardziej znanych we Francji komiksów (w nawiasie procent respondentów cytujących dana pozycję):

1. Les Pieds Nickelés (74%)
2. Blake et Mortimer (72%)
3. Rahan wraz z Corto Maltese (51%)
4. Naruto (41%)
5. Blueberry (33%)
6. Agrippine (30%)
7. Lanfeust (14%)
8. L’Incal (6%)